Hendrik van de Mortel

herdenking 4 mei 2024 door Maj Pijpers-Bellemakers

Hendrik van de Mortel *Neerkant, 08-10-1916 - †Neerkant, 29-10-1944 (28 j.)

Vandaag 4 mei, namens de fam. v.d. Mortel wil ik jullie het verhaal vertellen van ome Hendrik. Dit is tot stand gekomen op de reünie afgelopen 7 april met de neven en nichten van Hendrik. Zijn broer Jacob vertelde het dikwijls aan zijn dochters.

Hendrik groeide op in een gezin met 3 kinderen. Toen zijn moeder op jonge leeftijd stierf, hertrouwde zijn vader en daardoor kreeg hij nog een broer en een zus: Jacob en Wies. Jacob was 13 jaar toen Hendrik getroffen werd door een kogel in zijn borst.

Hendrik had de ambachtsschool gedaan en was timmerman. In de oorlog werkte hij voor de Duitsers. Hij sloopte barakken voor de soldaten en bouwde deze weer op. De uitdaging was om onderdelen achterover te drukken en te leveren aan de ondergrondse. Eén keer heeft hij aan een priester gevraagd of dat mocht, het antwoord dat hij kreeg was, dat het belangrijkste was om anderen en jezelf niet in gevaar te brengen.

In oktober 1944 was Neerkant, het dorp waar Hendrik woonde, in Amerikaanse handen. Diverse mensen hadden gezien dat de Duitsers een brug aan het bouwen waren.
De Amerikanen werden gewaarschuwd maar ze lachten erom, want hen kon niets gebeuren. ‘s Avonds voor de Duitsers aanvielen regende het granaten. Een appelboom bij ons werd vol getroffen en veranderde in brandhout. Dit is hoe Jacob het beleefde, het was menens. Ondanks de dichte mist zagen wij de Duitsers, die hadden zich teruggetrokken achter het Deurnes kanaal. Op die ochtend 29 oktober rond 4 uur was het rumoerig buiten. Er werd geschreeuwd en gegild en geroepen en er klonk geweervuur. Gerarda, Wies en ik doken de kelder in en vader en Hendrik gingen op verkenning uit en waarschuwden de Amerikanen. Twee van hen gingen mee naar het ouderlijk huis en op die plek is hij geraakt door de kogel. Vader rende naar binnen en riep Gerarda. Ik geloof dat Hendrik al dood is. Gerarda gaf een gil, die ging door merg en been. Wij gingen de kelder uit en zagen Hendrik liggen op zijn rug, hij ademde zwaar. Onze vader, mijn zussen en ik hebben Hendrik toen op een ladder naar de zusters gebracht en vanaf daar is hij vervoerd met de enige auto van het dorp naar Helmond, zonder zijn familie. Na dagen in een schuilkelder te hebben gezeten, gingen wij met vader naar het gemeentehuis in Deurne. Toen ze daar hoorden wie wij waren, condoleerde de secretaris ons. Ik dacht dat ik door de grond ging, mijn stem was geblokkeerd. Ik kon hem niet missen, hij was de spil in ons gezin waar alles om draaide. We hielden van hem, maar ondertussen was hij begraven in Helmond, later is hij overgebracht naar het Nederlandse ereveld in Loenen, graflocatie Vak D/Graf 371.

Namens de neven en nichten van Hendrik, die op die reünie de rode draad was van de middag, sluit ik graag af met het leggen van bloemen en uit respect ook voor alle andere oorlogsslachtoffers.

Laat oom Hendrik nooit vergeten worden,

Familie van de Mortel